اسرائیل در تیررس موشک‌های کوتاه‌برد ایرانی قرار گرفت/ سیاست غلط آمریکایی دست برتر را به ایران و روسی

سرویس جهان مشرق - آزادسازی حلب از دست تروریست ها مرحله جدیدی را در معادلات درگیری ها در سوریه و حتی منطقه ایجاد کرد. مبالغه نیست اگر بگوییم که اعلام آتش بس در تمامی اراضی سوریه که ساعاتی قبل از آغاز سال جدید میلادی به وقوع پیوست ، نشانه ای از حل و فصل درگیری هایی بود که پیامدهای بلندمدت آن یک واقعیت به شمار می رود.

مرحله جدید درگیری ها در سوریه دارای برخی ابعاد و واقعیت های استراتژیک است که به 10 مورد از آنها اشاره می کنیم.

اول: اعلام آتش بس شامل تفاهمی در سطح توافق استراتژیک بین روسیه و ایران و ترکیه برای مدیریت امور منطقه غرب آسیا از جنوب سواحل دریای خزر گرفته تا شرق سواحل دریای مدیترانه به شمار می رود. این روند در آینده در ترسیم نقشه های سیاسی سرنوشت کشورها و منافع آنها در رقابت با آمریکا نقش خواهد داشت و به سطح جنگ سرد با این کشور خواهد رسید.

دوم: توافق سه جانبه به صورت ضمنی شریک چهارمی نیز دارد که همان سوریه است. ایران به عنوان نماینده سوریه در نشست سه جانبه شرکت می کند و روسیه نیز به عنوان پشتیبان و حامی آن مطرح است.

سوم: بشار اسد رئیس جمهور سوریه خیلی زود تعهد خود به آتش بس را اعلام و آن را روندی برای اصلاح سیاسی و قانونی و تشکیل دولت جدید برشمرد. ازسوی دیگر آزادسازی حلب موازنه های قدرت جدیدی را به دست دولت سوریه ایجاد کرد و باعث شد دولت موقعیت خود را تقویت بخشد و شرایط خود را در مذاکرات آینده با طرف های معارض در آستانه قزاقستان یا ژنو در اولویت قرار دهد. این آزادسازی حلب صورت نمی گرفت، دولت سوریه این اقدام را انجام نمی داد.

چهارم: رجب طیب اردوغان ضمن توافق با روسیه و ایران چرخش آشکاری را به دور از آمریکا آغاز کرد که در نزد آنکارا به عنوان تأمین کننده مالی و تسلیحاتی رقبایش در میان گروه های کرد سوریه به شمار می رفت. از دیدگاه آنکارا، واشنگتن به همراه کردهای سوریه به دنبال ایجاد پروژه ای جهت تأسیس رژیم سیاسی کردها بین سوریه، عراق و ترکیه است.

پنجم: عربستان سعودی شکست خود در جنگ براندازی دولت در دمشق و عراق را به علت سهل انگاری و سستی آمریکا در جنگ بر ضد دشمنان این کشور احساس کرد، به همین علت سیاستی را در پیش گرفته است تا بتواند شکست های دو عرصه عراق و سوریه را کاهش دهد، لذا سعی دارد جبهه ای خلیجی و عربی بر ضد ایران به راه بیندازد و آمریکا را به ضرورت احیای مجدد حمایت از خود و متحدانش در مقابله با تهران قانع کند.

ششم: آمریکا خطرات ناشی از توافق سه جانبه و پیامدهای منفی آن بر نفوذ و منافع خود در غرب آسیا و امنیت رژیم اسرائیل را می داند، لذا وانمود می کند که آتش بس در سوریه را تأیید می کند، اما در عین حال مجموعه ای از تحریم های سخت را بر ضد روسیه آغاز کرده که از جمله آنها اخراج 35 دیپلمات روس و مسدود کردن دو مجتمع روسی در ایالت های نیویورک و مریلند است. آمریکا این اقدامات را به بهانه فعالیت های اطلاعاتی طرف های مربوطه و ارتباط آنها با حملات الکترونیکی بر ضد ستادهای تبلیغاتی حزب دمکرات آمریکا در جریان انتخابات ریاست جمهوری این کشور انجام داده است. این اقدام می تواند تلاش ترامپ برای مبارزه با تروریسم را با رویکردهای ولادیمیر پوتین مطابقت دهد و خاستگاهی مشترک برای همکاری های فیمابین در سطح منطقه ای ایجاد کند.

هفتم: نگرانی های اسرائیل بعد از توافق سه جانبه افزایش پیدا کرده است. این نگرانی ها بدان علت است که تل آویو احساس می کند به ویژه بعد از موافقت ضمنی آمریکا با قطعنامه شورای امنیت در رابطه با محکومیت شهرک سازی و لزوم توقف اقدامات انجام شده در این زمینه ، بنا به اظهار نظر عاموس یادلین مدیر سابق سرویس های اطلاعاتی اسرائیل، آمریکا ارثیه ای مشکل دار از مجموعه ای از شکست ها را در خاورمیانه به جای گذاشته است.

بی توجهی نسبت به حوادث سوریه و ناتوانی در پیروزی بر داعش باعث ایجاد خلأ منطقه ای شده که روسیه و ایران آن را پر کرده اند. این روند باعث ایجاد بحران بی اعتمادی بین دولت آمریکا و متحدانش در منطقه شده است. مؤسسات حاکم بر رژیم صهیونیستی توافق سه جانبه را در راستای تقویت نفوذ نظامی ایران در سوریه بعلاوه حضور نظامی روسیه در این کشور می دانند. تمامی این تحولات باعث افزایش تکیه رژیم صهیونیستی به آمریکا به عنوان تنها متحد این کشور شده و از سوی دیگر مأموریت های ترامپ برای حمایت از رژیم تل آویو و پایان دادن به درگیری های فلسطینی و اسرائیلی به نفع صهیونیست ها را پیچیده تر خواهد کرد.

هشتم: قطعنامه شورای امنیت در محکوم کردن شهرک سازی صهیونیستی و لزوم توقف شهرک سازی ها در واقع یک روند سیاسی و گزینه ای برای مذاکرات بین اسرائیل و فلسطینی ها به شمار می رود. به این ترتیب فلسطینی ها نمی توانند بعد از این اتفاق به میز مذاکرات بازگردند، چرا که این گونه نتیجه گیری می کنند که کشمکش در رابطه با مطالبات آنها از طریق سازمان ملل متحد مفید تر خواهد بود تا مذاکره با اسرائیل. به این ترتیب ایران نیز از فرصت استفاده خواهد کرد تا حمایت خود از گروه های مقاومت فلسطین را افزایش دهد، چرا که رویکردهای این گروه ها انسجام بیشتری با قطعنامه های شورای امنیت و مشروعیت بین المللی دارد.

نهم: ایران که از نفوذ گسترده ای در عراق و سوریه به ویژه بعد از اعلام آتش بس در این کشور برخوردار است، جبهه نیروهای مخالف داعش و النصرة و متحدانش را تقویت خواهد کرد و احتمال نابودی آنها وجود دارد. این رویکرد یک ویژگی استراتژیک دیگر برای تهران به شمار می رود، چرا که آن را از طریق مسیر زمینی عراق و سوریه به سواحل شرقی دریای مدیترانه می رساند.

این اتفاق مهم نه تنها عامل بازدارنده در برابر رژیم اسرائیل خواهد بود، بلکه می تواند در صورتی که اسرائیل به دنبال حمله به این کشور باشد، تهدیدی موجودیتی برای تل آویو به شمار رود. به این ترتیب اسرائیل هدف آسانی برای موشک های دوربرد و حتی کوتاه برد ایران خواهد بود. چرا که سطح جغرافیایی ایران از سواحل دریای خزر در شرق به سواحل دریای مدیترانه در غرب متصل می شود.

دهم: پیروزی محور مقاومت ضمن همکاری با روسیه و ترکیه در عقب راندن داعش و جبهه النصره از مناطق تحت سلطه آنها در عراق و سوریه به پدیده تروریسم پایان نخواهد داد، چرا که گروه های تروریستی به روش قدیمی گذشته مبتنی بر ایجاد گروهک های خفته بین ساکنان و غیرنظامیان ادامه خواهند داد و عناصر تروریست را در بین اهالی شهرها و روستاها مستقر خواهند کرد تا در شرایط، زمان ها مکان های مختلف از آنها برای حمله به مردم استفاده کنند.

از این واقعیت می توان نتیجه گرفت که ریشه کن کردن تروریسم یک روند است و یک تصمیم صرف نیست. از بین بردن رویکردهای تروریستی نیازمند استراتژی کامل در تمامی ابعاد و با حضور تمامی طرف ها و عرصه های مختلف است و تلاش اصلی در این روند باید متمرکز بر از بین بردن عوامل و ریشه های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی این رویکرد باشد، بنابراین، این مبارزه زمان زیادی به طول خواهد انجامید.

این ها 10 مورد از واقعیت ها و چالش هایی بود که مبارزه سخت و طولانی را می طلبد که ممکن است دهها سال ادامه داشته باشد.